تملیک عین بدون عوض و به طور منجز را هبه گویند. ماده 795 قانون مدنی در تعریف آن گفته است: ((عقدی است که به موجب آن یک نفر مالی را مجانا به دیگری تملیک میکند. تملیک کننده را واهب و طرف دیگر را متهب و مالی را که مورد هبه است عین موهوبه گویند.))
هبه اعم از هدیه است زیرا در هبه شرط نیست که مورد آن از مکانی به مکان دیگر نقل شود نیز نقصد اکرام و تعظیم در آن شود. حال آنکه این هر دو در هدیه شرط است. به همین جهت د رمال غیر منقول کلمه هدیه بکار نمیرود. و نمیگویند باغ یا خانه را هدیه کرد.
هبه به معنی اعم ، تملیک مال است بدون عوض ولو اینکه برای تشویق و جبران زحمت کسی باشد یا به قصد قربت به عمل آمده باشد و متهب فقیر باشد و حتی وقف هم داخل در ماهیت هبه به معنی اعم است. در حالی که در هبه به معنی اخص که عین مال منتقل میشود ماهیت وقف از آن خارج است هرچند صدقه و جایزه و هدیه در آن وارد میشود.